Займальныя загадкі пра хлеб для самых маленькіх
Вядома, калі гаворка ідзе пра лагічныя заданні для сыночка або дачушкі, варта ўлічваць ўзроставую катэгорыю. Для дзетак ва ўзросце да шасці гадоў падыдуць наступныя загадкі пра хлеб:
***
Без яго прадставіць складана ўсякую ежу.
Бывае белы, бывае чорны.
У краме на вітрыне шмат іх відаць,
А яшчэ самім у печы можна выпякаць.
***
На што наш дзед каўбаску кладзе ў абед?
А ты на яго кладзеш сыр, такі бутэрброд табе мілы.
***
Барадзінскі, чорны, белы,
Называюць яго … (хлебам)
***
Цеста бабка намесила, у яго дрожджы паклала.
На ноч у рондалі пакінула, раніцай цеста ў печ паставіла.
З яго атрымаўся на абед, духмяны, мяккі … (хлеб)
***
Бутэрброды без яго не атрымліваліся яшчэ ні ў каго.
***
Духмяны, мяккі, духмяны,
З ім супчык нашмат ёсць больш прыемна.
Ды і да бульбы бяруць, хоць трошкі,
І проста бутэрброд з іх ляціць прама ў рот.
***
На яго масла мажуць,
А зверху каўбаску кладуць.
Ён белы бывае і чорны,
Скажыце, як яго ўсе назавуць?
***
Абавязковы да абеду,
Ды і да сняданку бяруць.
Скарынка храбусткая,
Ўнутры мякаць духмяная, пахам вабная.
***
Чорны, белы, барадзінскі,
На яго кладуць каўбасу і сасіскі,
Сырам зверху накрываюць,
Бутэрброды смачныя атрымліваюць.
Такія загадкі пра хлеб з адказамі спадабаюцца маленькім дзеткам, і яны абавязкова знойдуць адказы на пытанні. Таму трэба ўзяць пад увагу такія варыянты лагічных заданняў.
Раніца выдалася ясная, не вельмі марозная. 3 комінаў вясковых хат дым віўся ў неба роўнымі слупамі. «Значыць, ветру няма. Гэта добра, цяплей будзе ў дарозе», — падумала Маша.
Да самай ночы яна з маці і сёстрамі пякла хлеб. Зараз ён, раскладзены ў спецыяльныя мяшкі, ляжыць ужо ў санях, пад сенам. Маці пайшла запрагаць каня, а Маша, пакарміўшы маленькіх сыноў, пачала апранаць іх у дальнюю дарогу. Хлеб трэба адвезці ў лес на ўмоўленае месца і перадаць партызанам. У атрадзе быў і яе брат Вася, а таксама многія аднавяскоўцы. Муж і другі брат ваявалі дзесьці на фронце.
Сыноў Маша заўсёды брала з сабой, калі выпраўлялася на заданне. Фашысты і паліцаі не чапляліся тады, не абшуквалі. Пэўна, і падумаць не маглі, што маладая маці будзе рызыкаваць жыццямі сваіх дзяцей.
Вось і цяпер на выездзе з вёскі нямецкі афіцэр толькі праводзіў іх уважлівым позіркам.
Выканаўшы заданне, Маша заўсёды заязджала да сваёй цёткі, каб не выклікаць у ворагаў ніякіх падазрэнняў.
Ехаць патрэбна было кіламетраў пятнаццаць. Дарога ішла лесам.
Ужо праехалі кіламетраў дзесяць, як дзесьці наперадзе пачуліся выбухі і стрэлы. Маладзіца спыніла каня, прыслухалася. Але вакол зноў запанавала цішыня. Толькі сумна і сцішана шумелі высокія сосны, злёгку пагойдваючы вершалінамі.
А кіламетры праз два Маша ўбачыла падбітую нямецкую машыну, ахутаную чорным дымам. Побач ляжалі забітыя фашысты. Раптам да маладзіцы даляцеў машынны гул, ён нарастаў з таго боку, куды яна накіроўвалася.
—Немцы! — разанула жахлівая здагадка. — Застануць тут — не мінаваць расправы». Жанчына штосілы тузанула лейцы, рэзка паварочваючы каня ў лес. Падганяючы лазінай каня, загадала хлопчыкам легчы тварамі ўніз.
3-за павароту паказалася машына. Заўважыўшы вазок, ворагі адкрылі бязладную страляніну.
—Но, конік, мілы! — штосілы крычала Маша.
Конь ляцеў між дрэў, падгінаючы маладзенькія хваінкі і елачкі. Голле хвастала маладзіцу па руках, твары. Але яна не звяртала ўвагі і думала аб адным: толькі б не наскочыць на пень, толькі б уратаваць сыночкаў. Варожыя кулі праляталі то збоку, то над галавой, а Маша падганяла і падганяла каня.
Неўзабаве паваліў густы, як вата, снег, засыпаючы санны след. Конь перайшоў на спакойную хаду, і Маша больш не прыспешвала яго. Хвілін праз дваццаць мяцеліца заціхла. Прыпыніўшы каня, Маша прытуліла да сябе сыноў, накрыла іх коўдрай. Тыя, быццам нічога і не здарылася, радасна ўсміхнуліся.
«Як жа перадаць партызанам хлеб?» — задумалася маладзіца. Яна тузанула каня і выехала на лясную дарогу. Маша прыняла рашэнне заехаць да цёткі, пакінуць хлопчыкаў у яе, а затым накіравацца да партызанаў.
Ды праз нейкі момант пачуўся конскі тупат. Маша азірнулася, і на яе твары засвяцілася цёплая ўсмешка. Першым сярод трох коннікаў скакаў яе брат Вася.
—Не дачакаліся цябе мае хлопцы на ўмоўленым месцы, таму і адправіўся на пошукі, — казаў ён, злазячы з каня і абдымаючы ўсіх траіх. — Баяўся, каб у лапы фашыстаў не трапілі. Завязаўшы з імі бой, нашы адступілі, сілы няроўнымі аказаліся.
Партызаны забралі хлеб і развіталіся, а Маша заспяшалася да цёткі.
I на гэты раз хлеб трапіў па прызначэнні.
Як матываваць дзіця да ўдзелу
Проста так ўдзельнічаць у любых мерапрыемствах сумна і не цікава. Таму кожны бацька павінен прыдумаць, як захапіць дзіця. Ідэальным рашэнне можа стаць:
- Пераклад развіваючага заняткі ў гульнявую форму. Гэта зрабіць нескладана. Напрыклад, можна сказаць сыну ці дачцэ, каб адказ яны не агучвалі, а намалявалі. Гэта ідэальнае рашэнне для тых дзетак, у якіх часта выяўляюцца мастацкія здольнасці. Таксама можна папрасіць дзіця паказаць адказ без слоў. Гэта выдатная ідэя ператварыць мерапрыемства з загадкамі ў вясёлы конкурс «Кракадзіл».
- Таксама, варта прыдумаць, які падарунак дзіця атрымае за свае старанні. Можна за кожны правільны адказ даваць маляню фішкі. Калі ўсе загадкі скончацца, варта падлічыць колькасць знакавых элементаў. Па папярэдне складзеным спісе вызначыць, які прыз за адказы на паказанае колькасць загадак можа атрымаць дзіця. Неабавязкова аддаваць перавагу дарагім і важкім падарункам. Дастаткова проста уручыць малышу цукерку, кіндэр або маленькую игрушечку. У любым выпадку гэта выдатная матывацыя, дзякуючы якой удзел будзе не проста цікавым, але яшчэ і азартных.
У цэлым кожны бацька выдатна ведае свайго сыночка або дачушку. Таму абавязкова зможа прыдумаць, як зрабіць мерапрыемства максімальна займальным і цікавым для дзіцяці. Для дзіцяці самае галоўнае — гэта ўвага бацькоў. Нават самыя банальныя і аднастайныя забавы будуць ацэнены па вартасці.
хлеб
Палітыка
У шумным гурце мужыкі
Гавораць пра палітыку,
Хоць і яна ім не з рукі,
Як той агонь на прыпеку.
Самоса тут і Пехлеві —
Каран каранаваны.
Ці мала выцекла крыві
Пад грукат барабанны?
А потым стануць разважаць
Яны пра век нейтронны
I доўга будуць размяжаць
Зялёны колер з чорным.
Пакуль не скажа дзед які
З развагай аналітыка:
«Хлеб трэба сеяць, мужыкі,
Без хлеба — дрэнь палітыка».
Успамін
Хлеб у хаце!..
Пахучым сонцам
Цёплы бохан з покуці свеціць…
Мы сягоння рады бясконца,
Мы сягоння — райскія дзеці.
Ды ў маці маршчын не меншае,
А ў маці скрозь смех — слязінкі,
Бо апошняя радасць першая,
Бо няма ні адной мучынкі.
Толькі добры жнівень замесіць
З ураджаю новага радасць,
А да жніўня — нягод завеса,
А да жніўня шчэ хмары з градам.
Але сёння свята ў хаце,
Мы шчаслівыя з братам меншым:
Елі хлеб, што спякла нам маці!
Елі хлеб, на слязах замешаны…
Хлеб
Вялікія вочы – па бохану
У людзей галодных,
Асабліва ў дзяцей, якім
Не зразумець ніколі:
«Трэба араць»,
«Трэба сеяць».
А чым араць?! А чым сеяць?!
Яны толькі ведаюць хлеб
Як смачны вялізны бохан
З мецінамі ад пальцаў,
Што маці для ўкрасы зрабіла
Перад тым, як садзіць у печ...
Яны толькі ведаюць нож,
Якім крояць хлеб,
Яны першабытна чуюць
Пах аржанога хлеба,
Ён кружыць ім галаву,
Схапіць яны хлеб гатовы,
Калі нават сказаць ім,
Што ён замініраваны, –
Яны не вераць вачам,
Яны толькі чуюць пах
Аржанога хлеба...
У тыя гады галодныя
Мы нават на маладзік глядзелі,
Як на надкусаны бохан.
І раптам па вёсцы чутка:
Зіна, наша суседка,
Вучыцца едзе на пекара!
Адразу для нас яна стала
Загадкаваю асобай,
Не нашаю, не вясковай,
А незямною ўладай надзеленай,
Хоць разам па загароддзях
Збіралі мы лебяду.
І ўжо яна ў нашых думках
Не ў вёсцы жыла, не з намі,
А недзе далёка-далёка,
У казачным нейкім палацы,
Дзе белыя, белыя сцены,
З самых бялюткіх булак.
І Зіна – у гэтых сценах.
Відаць толькі ўсюды
Шчаслівыя Зініны вочы.
Я ехаў нядаўна ў трамваі.
Разгаварыліся дзве дзяўчыны:
– Дзе ты працуеш?
– На хлебазаводзе.
– Падабаецца хлеб пячы?
– Ат, няхай яго ліха...
Як мне хацелася крыкнуць:
– Не крыўдзіце хлеб, ён – жывы!
Хлеб
Ці гэта звычка, ці патрэба –
Адчуўшы лепшы ў свеце пах,
Я зноў цалую бохан хлеба,
Які трымаю у руках.
Вось гэта водар! Ну й духмяны!
Смачней за ўсё, што з ім ядуць!
Але ж і варты той пашаны,
З якой на стол яго кладуць!
Ў ім болей кошту, чым каштуе.
Ды я без хлеба не магу –
Нібы ласунак ем – смакую
І, нібы скарб свой, берагу.
Ў ім – веліч сіл зямлі і неба:
Тут і сяўба, і ўсходаў рост,
І бласлаўленне шчодрай глебы,
Якой не шкодзіць і мароз.
І шум дажджоў, і сонцапёкі,
І каласоў налітых звон…
О, хлебаробы! Хлебапёкі!
За вашу працу – вам паклон!
За мазалі, за кроплі поту,
За працу – зранку да начы…
І я ізноў цалую ўпотай
Скарынку, цёплую з пячы…
А як за стол сядаю есці,
Хоць і прысмакі ёсць калі,
Імкнуся “Дзякуй” небу ўзнесці
За хлеб, што маю на зямлі…
Песня пра хлеб — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком
Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Песня пра хлеб», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.
Шрифт:
Интервал:
Закладка:
Сделать
хадзілі да іх мы па сок салодкі.
На самы узлесак выходзілі клёны.
Любілі прастор яны сонечны, дзённы.
Калі ж адчувалі дыханне слоты,
яны пакрываліся пазалотай.
І падаў уніз пад яе цяжарам,
на ранішнім сонцы успыхнуушы жарам,
ліст за лістом. Аблятаў паўкружжа…
Мы іх на ляту лавілі дружна.
Збіралі, нанізвалі іх у вязку,
пакуль не рабілася вязка важкай.
За гэткі гасцінец шчодрым клёнам
мы ледзь не казалі «дзякуй» з паклонам.
Лісце ўручалі мы маці ўрачыста.
«Дык гэта ж не лісце,
а золата чыстае!
На цэлую восень хопіць яго мне.
Вы малайцы ў мяне сягоння.
За справу такую даць вам трэба
першую лусту новага хлеба», —
казала маці, узняўшы звязак.
А мы, свой выканаўшы абавязак,
сабой ганарыліся не на жарты,
на меншых сясцёр глядзелі з пагардай.
6
Даўно не было ў нас з табой сустрэч,
старая, добрая, родная печ!
А трэба сустрэцца, пакуль не позна.
Здарыцца, ведаеш, можа рознае.
Ходзяць упарта пагалоскі,
што ты ўстарэла для новай вёскі,
што ты аджыла і формай і зместам,
што вельмі ўжо многа займаеш месца.
Што скажам на гэта мы, руская печ?
Факты, як кажуць, упартая рэч.
Помніцца, хата была цеснаватай,
бо ты сапраўды займала паўхаты.
Каптур узвышаўся аж пад столлю,
шчыт занімаў ільвіную долю,
топка твая зіяла тунелем,
падпечак быў цэлым падзямеллем.
Адным словам, печка, недарэмна
просяць цябе сысці з арэны.
7
І ўсё-ткі, калі гаварыць па шчырасці,
я рад, што было мне суджана вырасці
у той жа хаціне,
дзе ты ўладарыла,
дзе спраўна так грэла,
пякла
і скварыла.
Дзякуй за ўсе твае добрыя справы,
за ўсе твае печывы, твае стравы!
Бог з імі, тваімі габарытамі,
толькі ніколі не будуць забытымі
дні, калі ў коміне выў дзіка вецер,
а ты так умела гасцінна прывеціць.
Ты нас акружала цяплом і ласкаю,
ціха расказвала казку за казкаю.
Змаўкала, зноў чулася ветра гудзенне.
На столі хісталіся прыцемкаў цені.
Гасла святло замёрзлых вокан.
Усё перайначвалася навокал —
цені рабіліся парусамі,
героямі казачнымі — мы самі,
і плыў аж за трыдзевяць зямель
дзівосны наш печка-карабель.
8
І хлеб, які сёння я шчыра слаўлю,
табе, печ, нямала ў заслугу стаўлю.
Была да яго ты прыналежная,
ад печы тут многае залежала,
ад яе духу, ад яе жару,
якія палілі, не знаючы жалю,
не знаючы жалю, ды знаючы меру, —
служыла печ руская праўдай і верай…
Я жыва ўяўляю малюнак гэты.
Хлебніца чынна стаіць ля загнета.
Наведзен парадак належны ў печы.
Кмену — найлепшай з вясковых спецый —
маці ўжо ў цеста замяшала,
спрабуе, солі ў ім ці не мала.
З’яўляецца хлебная лапата,
з ручкаю доўгаю прылада.
І вось рассцілае таропка маці
лісце кляновае на лапаце,
на лісце сонечнае, узорнае
кідае цеста жменяю спорнаю.
Яно нахадзілася ўволю,
яно са сваёй змірылася доляй,
і пад рукою умелай пакорна
яно набывае любую форму.
Становіцца цеста боханам круглым,
і матчыны рукі спрытным рухам
садзяць яго на цэглу гарачую,
жадаюць, каб быў ён, першы, удачаю.
Час настае,
і на загнеце
дымяцца боханы —
лепшыя ў свеце…
1960
Шрифт:
Интервал:
Закладка:
Сделать
